Kościół ośmiu cudów

W widłach Dunajca i Białki na Podhalu, niedaleko Jeziora Czorsztyńskiego (województwo małopolskie), stoi jeden z najcenniejszych drewnianych kościołów w Polsce. W nim filmowy Janosik brał ślub z Maryną. To Kościół pod wezwaniem Świętego Michała Archanioła w Dębnie Podhalańskim. Co ciekawe, został on zbudowany bez użycia gwoździ.

Usytuowany w centrum wsi kościół, wzniesiono w drugiej połowie XV wieku, z drewna modrzewiowego i jodłowego. Został on wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego UNESCO. Przetrwał do naszych czasów w niemal niezmienionym kształcie od momentu powstania, czyli od ponad 500 lat. Stało się tak dzięki temu, że był kościołem filialnym i w związku z tym, nie dokonywano w nim zmian i modyfikacji, które wprowadzano, zgodnie z panującą modą, w kościołach parafialnych. Jedyną rozbudową było dobudowanie wieży w 1601 roku, a później całość otoczono podcieniami, tzw. sobotami.

1 1

Po wejściu do kościoła, uwagę zwiedzającego zwraca bardzo bogata polichromia pokrywająca wnętrze świątyni. Zachwyca ona różnorodnością wzorów i barw. Pochodzi z przełomu XV i XVI wieku i jest wykonana za pomocą tzw. patronów, czyli specjalnych szablonów. Szablony te wykonywano z papieru lub skóry, przykładano do drewnianej powierzchni i pokrywano farbą. W kościele doliczono się 77 motywów, przeważnie geometrycznych i roślinnych.

Ołtarz główny zdobi tryptyk przedstawiający tzw. Świętą Rozmowę, pomiędzy trzema osobami. W środkowej części stoi Matka Boża trzymająca Dzieciątko Jezus, a obok Niej, z jednej strony Święty Michał Archanioł z mieczem i wagą – symbolem sprawiedliwości, a z drugiej strony Święta Katarzyna Aleksandryjska z mieczem i kołem – symbolem męczeństwa. Na skrzydłach tryptyku zostały przedstawione postacie świętych: Jana Ewangelisty i Stanisława oraz Jana Chrzciciela i Mikołaja. W górnej części ołtarza znajduje się scena Ukrzyżowania. W tryptyku tym możemy zauważyć elementy dwóch epok: przejście od gotyku do renesansu, co zaznacza się na przykład w bardziej realistycznym przedstawieniu postaci świętych.

1 3

Na drewnianej belce – zwanej belką tęczową, charakterystyczną dla gotyckich kościołów – znajduje się najstarszy zabytek świątyni – gotycki krzyż z około 1380 roku. Z gotyckiego wyposażenia kościoła zachowały się: rzeźba Świętego Mikołaja, a także ambona, drewniane tabernakulum, ława kolatorska oraz nakrywa chrzcielnicy. Warto podkreślić, że te przedmioty użytkowe z gotyku możemy oglądać w oryginalnym wnętrzu, dla którego zostały wykonane, a nie w muzeum, gdzie zazwyczaj przechowuje się rzadko ocalone z tej epoki przedmioty użytkowe. Są też słynne cymbałki znajdujące się przy ołtarzu, używane podczas nabożeństw zamiast dzwonków kościelnych. Ich niezwykłość polega na tym, że zupełnie odwrotnie niż w normalnych cymbałkach – najdłuższa i najgrubsza płytka wydaje dźwięk najwyższy, zaś najkrótsza i najcieńsza – najniższy. Są jednym z pięciu takich instrumentów na świecie.

We wnętrzu możemy podziwiać wiele pięknych obrazów, rzeźb, chorągiew z przedstawieniem Świętego Stanisława (podobno zostawił ją tu Jan III Sobieski, wracając spod Wiednia), obrazki malowane na szkle (jeden z nich przedstawia Świętą Apolonię z ogromnymi szczypcami w dłoni – patronkę dentystów). W kościele znajduje się również kopia najstarszego w Polsce obrazu sztalugowego z roku 1280. Odkryto go przypadkowo, w czasie remontu ogrodzenia kościoła i sobót. Przedstawia on Świętą Katarzynę i Świętą Agnieszkę. Oryginał przechowywany jest w Krakowie.

1 4

Ten podhalański kościółek z zewnątrz na pozór nie różni się zbytnio od innych drewnianych kościołów położnych na Podhalu. Jednak zwiedzając jego wnętrze i poznając jego historię, trudno się dziwić, że nazywa się go kościołem ośmiu cudów. Warto tu przyjechać i poznać je wszystkie.
KG

Parafia św. Michała Archanioła
34-434 Dębno, ul. Kościelna 42
tel. 18 275 17 97
http://debno.jdm.host

1 KOMENTARZ

  1. Wielokrotnie bylam w tym kosciolku jest nie daleko mizernej gdzie spedzalam wakacje rodzinna miejscowosc mojej mamy nad zalewem Czorsztynskim pamietam czasy kiedy zalewu jeszcze nie bylo

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

spot_imgspot_img

Ważne tematy!

Zobacz również