W widłach Dunajca i Białki na Podhalu, niedaleko Jeziora Czorsztyńskiego (województwo małopolskie), stoi jeden z najcenniejszych drewnianych kościołów w Polsce. W nim filmowy Janosik brał ślub z Maryną. To Kościół pod wezwaniem Świętego Michała Archanioła w Dębnie Podhalańskim. Co ciekawe, został on zbudowany bez użycia gwoździ.
Usytuowany w centrum wsi kościół, wzniesiono w drugiej połowie XV wieku, z drewna modrzewiowego i jodłowego. Został on wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego UNESCO. Przetrwał do naszych czasów w niemal niezmienionym kształcie od momentu powstania, czyli od ponad 500 lat. Stało się tak dzięki temu, że był kościołem filialnym i w związku z tym, nie dokonywano w nim zmian i modyfikacji, które wprowadzano, zgodnie z panującą modą, w kościołach parafialnych. Jedyną rozbudową było dobudowanie wieży w 1601 roku, a później całość otoczono podcieniami, tzw. sobotami.
Po wejściu do kościoła, uwagę zwiedzającego zwraca bardzo bogata polichromia pokrywająca wnętrze świątyni. Zachwyca ona różnorodnością wzorów i barw. Pochodzi z przełomu XV i XVI wieku i jest wykonana za pomocą tzw. patronów, czyli specjalnych szablonów. Szablony te wykonywano z papieru lub skóry, przykładano do drewnianej powierzchni i pokrywano farbą. W kościele doliczono się 77 motywów, przeważnie geometrycznych i roślinnych.
Ołtarz główny zdobi tryptyk przedstawiający tzw. Świętą Rozmowę, pomiędzy trzema osobami. W środkowej części stoi Matka Boża trzymająca Dzieciątko Jezus, a obok Niej, z jednej strony Święty Michał Archanioł z mieczem i wagą – symbolem sprawiedliwości, a z drugiej strony Święta Katarzyna Aleksandryjska z mieczem i kołem – symbolem męczeństwa. Na skrzydłach tryptyku zostały przedstawione postacie świętych: Jana Ewangelisty i Stanisława oraz Jana Chrzciciela i Mikołaja. W górnej części ołtarza znajduje się scena Ukrzyżowania. W tryptyku tym możemy zauważyć elementy dwóch epok: przejście od gotyku do renesansu, co zaznacza się na przykład w bardziej realistycznym przedstawieniu postaci świętych.
Na drewnianej belce – zwanej belką tęczową, charakterystyczną dla gotyckich kościołów – znajduje się najstarszy zabytek świątyni – gotycki krzyż z około 1380 roku. Z gotyckiego wyposażenia kościoła zachowały się: rzeźba Świętego Mikołaja, a także ambona, drewniane tabernakulum, ława kolatorska oraz nakrywa chrzcielnicy. Warto podkreślić, że te przedmioty użytkowe z gotyku możemy oglądać w oryginalnym wnętrzu, dla którego zostały wykonane, a nie w muzeum, gdzie zazwyczaj przechowuje się rzadko ocalone z tej epoki przedmioty użytkowe. Są też słynne cymbałki znajdujące się przy ołtarzu, używane podczas nabożeństw zamiast dzwonków kościelnych. Ich niezwykłość polega na tym, że zupełnie odwrotnie niż w normalnych cymbałkach – najdłuższa i najgrubsza płytka wydaje dźwięk najwyższy, zaś najkrótsza i najcieńsza – najniższy. Są jednym z pięciu takich instrumentów na świecie.
We wnętrzu możemy podziwiać wiele pięknych obrazów, rzeźb, chorągiew z przedstawieniem Świętego Stanisława (podobno zostawił ją tu Jan III Sobieski, wracając spod Wiednia), obrazki malowane na szkle (jeden z nich przedstawia Świętą Apolonię z ogromnymi szczypcami w dłoni – patronkę dentystów). W kościele znajduje się również kopia najstarszego w Polsce obrazu sztalugowego z roku 1280. Odkryto go przypadkowo, w czasie remontu ogrodzenia kościoła i sobót. Przedstawia on Świętą Katarzynę i Świętą Agnieszkę. Oryginał przechowywany jest w Krakowie.
Ten podhalański kościółek z zewnątrz na pozór nie różni się zbytnio od innych drewnianych kościołów położnych na Podhalu. Jednak zwiedzając jego wnętrze i poznając jego historię, trudno się dziwić, że nazywa się go kościołem ośmiu cudów. Warto tu przyjechać i poznać je wszystkie.
KG
Parafia św. Michała Archanioła
34-434 Dębno, ul. Kościelna 42
tel. 18 275 17 97 http://debno.jdm.host
Wielokrotnie bylam w tym kosciolku jest nie daleko mizernej gdzie spedzalam wakacje rodzinna miejscowosc mojej mamy nad zalewem Czorsztynskim pamietam czasy kiedy zalewu jeszcze nie bylo
Juma była charakterystycznym dla lat 90-tych zjawiskiem zorganizowanej kradzieży za niemiecką granicą. Przedstawiamy rozmowę z Markiem Sidło, osobą zajmującą się niegdyś tym procederem.
Marku, pochodzisz...
Mój Panie i mój Boże,
mój Początku i mój Celu!
Ty jesteś Panem historii
i Panem historii mojego życia.
Proszę Cię teraz o Twojego Ducha Świętego,
ażebym w Jego...
Boże,
który jesteś Stwórcą człowieka
oraz Panem życia i śmierci,
bądź uwielbiony!
Jeśli jest Twoją wolą, Panie,
abym wyzdrowiał,
to uwolnij mnie od tej choroby.
Niech Duch Święty,
którego otrzymałem w sakramencie...
Ojciec Wenanty Katarzyniec (1889- 1921), franciszkanin, który zmarł, mając niespełna 32 lata, w 7 roku kapłaństwa, w niewyjaśniony dla nas sposób zachwyca i fascynuje...
Mam na imię Magdalena. Mieszkam i pracuję w Warszawie. Chciałabym podzielić się z Czytelnikami „Ziarna Nadziei” swoim świadectwem uzdrowienia.
Otóż w listopadzie 2019 r. wykryto...
Jak być człowiekiem modlitwy? Wertując myśli i szukając prawdziwie rozmodlonej sylwetki, nasuwa się w odruchu jakby bezwarunkowym postać św. Jana Pawła II.
Zdawało się,...
Wielokrotnie bylam w tym kosciolku jest nie daleko mizernej gdzie spedzalam wakacje rodzinna miejscowosc mojej mamy nad zalewem Czorsztynskim pamietam czasy kiedy zalewu jeszcze nie bylo